С.Цэгмидсүрэн: Хүн эрүүл амьдарч, урт наслахын тулд зах замбараагүй мэдээллээс өөрт хэрэгтэй цэгцтэй мэдлэг олж авах чухал болчихоод байна...


10-р сарын 13
6 цаг 30 минут

Хаппи Веритас төвийн мэс заслын эмч С.Цэгмидсүрэн

 Та хүний наслалт, эрүүл амьдрах боломжуудыг судладаг судлаач гэсэн. Тэгэхээр эхлээд та манай уншигчдад дэлхийн хүн амын дундаж наслалт, хэрхэн урт наслах боломжийн тухай ерөнхий мэдээлэл өгнө үү?

Их өргөн хүрээний зүйл. Хүнийг хэрвээ үүсээд сая жил болсон гэж үзвэл тэрний 99 хувьд нь хүн 30 орчим л насалж ирсэн. Сүүлд л хүний амьдрах орчин сайжирч хоол хүнсний төрөл нэмэгдэн элдэв эм, антибиотик эмчилгээ гаргаснаар хүний дундаж наслалт өсөж өнөөдөр 2020 оны НҮБ-аас гаргасан судалгаагаар дэлхийн хүн амын дундаж наслалт 73,2. Эмэгтэйчүүд 75,6 эрэгтэйчүүд 70,8 байна.

Монгол улсад?

2021 оны судалгаагаар монгол хүний дундаж наслалт 71,1 эрэгтэйчүүд 67,5 эмэгтэйчүүд 76,4 гэсэн тоо гарсан байна. Энэ тоо үргэлж хөдөлж байдаг гэдгийг санах хэрэгтэй. Дэлхийн бусад орнуудын дундаж наслалттай харьцуулахад дундаж хэмжээд насладаг орнуудын доох нь хавьд явж байна. Монгол хүн сүүлийн 100-аад жил дундаж наслалт сайн өсөж байгаа судалгаа бий. Манайх чинь гадаадын эрдэмтдийн бичсэнээр 1920-30 оны үед дундаж наслалт 30 хавьцаа тоо байдаг.

Ер нь хүн хэд наслах боломжтой юм бэ?

Хүний наслалтыг судладаг геронтологи гэдэг шинжлэх ухаан байдаг. Үүсээд 100-д жил болж байна. Дэлхий дээр урт насладаг хүмүүсийг баталгаатай урт насласан ба баталгаагүй урт насласан хүмүүс гэж хоёр ангилдаг. 256 жил амьдарсан Ли Чен Юн гэх хятад эрэгтэй жишээ нь байна. Тэрний төрснийг нь батлах бичиг баримт, гэрчлэх хүмүүсийн нотолгоо байхгүй учир бусад орнууд нийтээр хүлээн зөвшөөрдөггүй. Ийм жишээ маш олон.

Баталгаатай урт наслалт Геннисийн номонд орсон Жанна кальман 122 настай. Мөн японы иргэн Миссео Окава 116 насласан зэрэг 100-аас дээш насласан олон хүмүүс бий. Харин 110-аас дээш насласан баталгаатай 80 гаран л хүн байдаг. Тэдний 9 хөн нь эрэгтэй хүн. Өнөөдөр монголд 100 аас дээш насласан 150 орчим хүн байна. 95-аас дээш насласан 600 орчим хүн бий. Дээр үеийн хүмүүс бие сайтай, урт насладаг гэж зарим нь ярьдаг. Тэр бол аль утгаараа худлаа юм шүү. Тэгэхээр хүн хэр урт наслах нь тухайн хүнээс өөрөөс нь шалтгаална. Өөрөөр хэлбэл амьдралын зөв хэмнэлийг хэвшил болгох нь зүй юм.

Илүү тодруулж тайлбарлана уу?

Эрүүл саруул урт наслаж, насны эцэст хүнд өвчин тусалгүй удаан зовж шаналгүй нас эцэслэхийг хүн бүр хүсдэг шүү дээ. Тэгэхээр урт наслахын тулд хамгийн эхэнд хүн эрүүл мэнд, эрүүл амьдралын хэвшил, нийгмийн олон янзын мэдээллийг тунгааж чаддаг цэгцтэй мэдлэгтэй байх ёстой. Мэдээж зөв дадал, хүсэл эрмэлзэл, зөв мэдлэгийг олж авах уйгагүй ажиллагаа хэрэгтэй. Одоогийн нийгэмд хүн өвдсөн үедээ, зарим нь өвчин нь хүндэрсэн үед л эмнэлэг бараадаж байна шүү дээ. Энэ байж болохгүй зүйл. Мэдлэг дутмагийн шинж юм.

Та эмч хүний хувьд, судлаач хүний хувьд энэ тал дээр хүмүүст хэрхэн туслах боломж байна?

Манай Хаппи веритас төв буюу эмнэлэг лабораторийн цогцол нь онош тодруулан эмчлэх үйл ажиллагаа явуулдаг. Үүнээс гадна заавал өвдөж зовоод биш харьцангуй эрүүл хүмүүс ирж мэдээлэл, зөвлөгөө, үйлчилгээ авах боломжтой. Тодруулах юм бол цаашдаа биеэ хэрхэн эрүүл авч явах вэ, юуг анхаарвал зохистой байна, юу идэж, уух уу, элдэв эрүүл мэндийн ороо бусгаа мэдээлэл дундаас өөрт хэрэгтэй ашигтай мэдээллийг хэрхэн ялгаж авах вэ зэргийг бид хэлж, зөвлөнө. Өнөөдөр урт наслуулах, эрүүлжүүлэх гэсэн маш олон хүмүүсийн тархийг угаасан мэдээлэл явж, хүмүүсийг төөрөгдөлд оруулдаг болсон байна шүү дээ. Энэ асуудлыг шийдэж байгаа юм. Түүнчлэн нас биений онцлогт нь тохирсон ямар дасгал хөдөлгөөн хийх, ямар эм хэрэгслийг өөрийн онцлогт тааруулж хэрэглэх вэ гэхчлэн өргөн хүрээний маш олон асуудлыг бид чиглүүлж өгч чадна. Энэ үйлчилгээгээ бид саяхнаас нээж иргэдэд үйлчилж эхлээд байна. Мөн манай эмнэлэг архины эсрэг спираль тавьж байгаа. Мөн шамбарамын узель хатаах тариаг хийж байна. Түүнчлэн үенд эмчилгээний тариа хийж байгаа. Монголчуудын маань нас ахиад ирэхээр үе мөч нь их өвддөг шүү дээ.

Нэмж хэлэхэд бид бүхнийг мэддэг мэргэд биш. Баталгаатай урт наслуулна гэж амлахгүй. Гэхдээ бидэнд ирснээр өөрт хэрэгтэй хамгийн сүүлийн үеийн мэдээллийг авч, амьдралдаа хэрэгжүүлж, мэдлэгээ цэгцэлж, өөрийн эрүүл мэндэд үнэтэй хувь нэмэр оруулна гэж ойлгох хэрэгтэй. Хамгийн гол нь та урт наслах, эрүүл амьдрах үндэс суурийг бид танд тавьж өгч чадна.

Хэрхэн хандах вэ?

Эхлээд манай төвд хандан цаг авна. Ганцаараа болон 3-5 хүнтэй багаараа ч ирсэн болно. Гэр бүлийн хүнтэйгээ ирсэн ч болно. Асуух асуултаа бэлдээд ирвэл зөвлөгөө яриа маань илүү үр дүнтэй болдог талтайг хэлмээр байна. Бид ирсэн үйлчлүүлэгчийнхээ биед ерөнхий үзлэгийг хийж, цаашид юуг анхаарах вэ, ямар эмчилгээ, амьдралын дадал суулгах ёстой зэрэг маш олон зөвхөн тухайн хүндээ зориулсан мэдлэг, зөвлөгөө үйлчилгээг өгнө. Тэгээд нийт Монголчууддаа эрүүл энхийг хүсье.



АНХААРУУЛГА: Уншигчдын бичсэн сэтгэгдэлд analiz.mn хариуцлага хүлээхгүй болно. Манай сайт ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан бөгөөд мөн IP хаяг ил гарсан тул Та сэтгэгдэл бичихдээ бусдын эрх ашгийг хүндэтгэн үзнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдлийг админ устгах эрхтэй.

Сэтгэгдэл бичих



49.0.171.112Зочин   • 2022, 10 сарын 15. 10 цаг 23 минут

Цэгцтэй мэдээлэл болсон байна. Амжилт

192.82.91.75Иргэн   • 2022, 10 сарын 13. 10 цаг 11 минут

Одоо цагт бол хэрэгтэй мэдээлэл байна

49.0.171.112Зочин   • 2022, 10 сарын 13. 9 цаг 48 минут

Баримт нотолгоотой, урьдчилан сэргийлэх рүү нилээд анхаарсан сайхан ярилцлага болжээ. Танд ажлын амжилт хүсье.



Шинэ мэдээ

Төрийн банк олон улсын зах зээлээс 200 сая ам.доллар татан төвлөрүүллээ9 сар 18. 18:29Даян дэлхийн ногоон хөгжлийн институтийн Азийн бүсийн дэд захирал Жасон Лиг хүлээн авч уулзлаа9 сар 18. 17:15Монгол Улсын 2026 оны төсвийн хүрээний мэдэгдлийг хоёр дахь хэлэлцүүлэгт шилжүүллээ9 сар 18. 16:57Баянхонгор аймгийн үсчин Н.Ууганцэцэг үс, гоо заслын дэлхийн тэмцээнээс алтан медаль, алтан цом хүртлээ9 сар 18. 15:46Г.Занданшатар: “Эрдэнэс Тавантолгой” ХК-д онцгой дэглэм тогтоосноос хойш хоёрхон сарын дотор нүүрсний экспорт сэргэлээ9 сар 18. 15:34УДШ О.Цогтгэрэлийг АН-ын даргаар бүртгэлээ9 сар 18. 15:27МАН-ын Удирдах зөвлөл ирэх бямба гарагт хуралдана9 сар 18. 15:13Л.Оюун-Эрдэнийн “Ж.Баярмаа-2” нь Ч.Номин болж, Г.Занданшатарыг төсвөөр ноцож эхлэв9 сар 18. 14:37“What3words” апплейкшн аврах ажиллагааг шуурхай зохион байгуулах ач холбогдолтой9 сар 18. 14:08Б.Галбадрах: Багш нар аргаа барсандаа тэмцлийн хөдөлгөөн өрнүүлж байна9 сар 18. 12:41Олсны үзүүрт Д.Амарбаясгалан байсангүй...9 сар 18. 12:33Хөвсгөл аймгийн Тариалан суманд бага насны хүүхэд сураггүй алга болсон тул эрлийн ажиллагаа үргэлжилж байна9 сар 18. 11:45БНСУ руу “Ургацын баяр”-ын үеэр хийх нислэгээ төлөвлөж зорчихыг анхааруулав9 сар 18. 11:38УИХ-ын 2025 оны намрын ээлжит чуулганы нэгдсэн хуралдааны 09 дүгээр сарын 18-ны өдрийн ирцийн мэдээ9 сар 18. 10:41“Үлэмжийн чанар” яруу найргийн наадам болно9 сар 18. 9:36ХЗБХ: Үндсэн хуулийн цэцийн 2025 оны 07 дугаар дүгнэлт, Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн хоригийг хүлээн авах нь зүйтэй гэж үзлээ9 сар 18. 9:31Улс төр, хууль хяналтынхны “акц”-ууд давхцаад байгаа нь тохиолдол уу?9 сар 18. 8:50Монгол Улсын 2026 оны төсвийн хүрээний мэдэгдэл, 2027-2028 оны төсвийн төсөөллийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийн нэг дэх хэлэлцүүлгийг хийлээ9 сар 18. 8:44УБЦТС: Өнөөдөр хийгдэх засварын хуваарь9 сар 18. 8:39Цаг агаар: Улаанбаатарт өдөртөө 18 хэм дулаан9 сар 18. 8:36"Халзан бүрэгтэйн" ордын асуудлаарх ерөнхий хяналтын сонсголд ажиллах шинжээчдийг томилох тухай асуудлыг хэлэлцлээ9 сар 17. 17:12Эхнэрээ хөнөөсөн Э-д бүх насаар нь хорих ял оноолоо9 сар 17. 17:07Бөөрөлжүүтийн цахилгаан станцын II блокийг арванхоёрдугаар сарын 5-нд ашиглалтад оруулна9 сар 17. 16:11Мөрдөн шалгах ажиллагаанд 941 хэрэг шалгагдаж байна9 сар 17. 16:02Монголын бүх ард түмний спортын наадмын галт бамбарыг Улсын арслан Э.Батмагнай асаалаа9 сар 17. 13:32Мэдээллийн технологийн үйлдвэрлэлийг дэмжих виртуал бүс байгуулав9 сар 17. 12:56Төрийн албаны хуулийг шинэчилсний үр дүн эхнээсээ гарч, төрийн албаны шалгалтыг бүрэн цахимжуулсанд иргэд талархаж байгаа гэв9 сар 17. 12:19Агаарын бохирдол ихтэй байршлуудад 5000 айл өрхийг стандартын дагуу, иж бүрэн дулаалж байна9 сар 17. 12:00Засгийн газрын нөөц сангаас УДЭТ-ын дээврийг засварлана9 сар 17. 11:51Цахим шилжилтэд хэнийг ч орхигдуулахгүй урагшлах, жендэрийн гажуудлыг арилгах бодлогыг Азийн эмэгтэй парламентчид баримтална9 сар 17. 11:38
Эхлэл  Редакцын бодлого  Холбоо барих
ANALIZ.MN © 2025 он. Зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан.