УИХ-ын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Л.Өлзийсайхан "Ард түмний төлөөллийн байгууллага ардчилсан парламент" сэдвээр сэтгүүлчдэд лекц уншлаа

       УИХ-ын Тамгын газар, Швейцарын Хөгжлийн агентлаг, "Бодлогод залуусын хяналт" ТББ хамтран "Парламентын ардчиллыг бэхжүүлэхэд сэтгүүлчдийн оролцоо" сэдэвт хөтөлбөрийг 2023 оны зургадугаар сарын 03-30-нд зохион байгуулахаар болсон. Энэхүү хөтөлбөрийн үндсэн сургалт-I өчигдөр Хууль зүйн үндэсний хүрээлэнд эхэлж, эрдэмтэд, судлаачид парламентын ардчиллын үнэт зүйл, төрийн эрх мэдэл, Монголд парламентын ардчиллыг яагаад бэхжүүлэх хэрэгтэй вэ зэрэг сэдвээр сэтгүүлчид, редакторууд, иргэний нийгмийн байгууллагын төлөөлөл болсон залууст лекц уншсан.

 Тэгвэл өнөөдөр УИХ-ын анхны эмэгтэй Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Л.Өлзийсайхан "Ард түмний төлөөллийн байгууллага ардчилсан парламент" сэдвээр лекц уншлаа. Түүний лекц парламентын ардчилал, сорилт, бэрхшээл: гадаад, дотоод хүчин зүйлс, ардчилсан парламентыг хэмжих таван шалгуур үзүүлэлт, УИХ-ын бодлого, стратеги, парламентын өөрийн үнэлгээ буюу хүчирхэг парламентыг төлөвшүүлэх гэсэн агуулгатай байв. "Парламентын ардчилал, сорилт, бэрхшээл: гадаад, дотоод хүчин зүйлс" гэсэн хэсэгт "Парламентын ардчилал гэдэг нь иргэд хууль тогтоох парламентад төлөөлөгчдөө сонгож, улс оронд хэрэгтэй хууль, шийдвэрийг гаргадаг төрийн тогтолцоо юм. Энэ тогтолцоонд парламент ард түмнийг шууд төлөөлдөг" гэдгийг онцолж, "Дэлхийн 158 улсын парламент хамрагдсан судалгаанд Монгол Улсын Их Хурал ардчилал бүрэн төлөвшсөн ХБНГУ, Итали улсын парламенттай ижил оноо авч тэргүүлсэн. АНУ 39 дүгээрт, БНСУ есдүгээрт, Японы парламент долдугаарт гэх мэтээр эрэмбэлэгдсэн" хэмээх сонирхолтой мэдээллийг дурдсан юм. Үүнээс гадна сонгогчдын идэвх оролцооны талаар сэтгүүлчид, редакторуудын анхаарлыг татахуйц нэгэн мэдээллийг өгсөн нь 1992 онд УИХ-ын сонгуульд нийт сонгогчдын 95.6 хувь нь оролцсон бол 2020 онд 73.6 хувь нь оролцож саналаа өгсөн тухай байлаа. Тэгвэл УИХ-ын нэг гишүүний төлөөлөх хүн амын тоо 1992 оноос хойш өөрчлөгдөж мөн онд УИХ-ын нэг гишүүн 28, 399 иргэнийг төлөөлж байсан бол 2022 онд 45.494 иргэнийг төлөөлж байгаа талаар УИХ-ын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Л.Өлзийсайхан лекцдээ дурдсан юм. Тэрбээр “Ардчилсан парламентыг илэрхийлэх таван шалгуур үзүүлэлт юу вэ” гэдэг талаар:

 -Төлөөллийг хангасан. Өөрөөр хэлбэл, ард түмний янз бүрийн хэсгийг нийгмийн болон улс төрийн хувьд төлөөлж чадсан, бүх гишүүнийг тэгш боломж, баталгаагаар хангасан.

 -Нээлттэй. Төрөл бүрийн мэдээллийн хэрэгслээр дамжуулан олон нийтэд нээлттэй ажилладаг, ажлаа ил тод явуулдаг.

 -Хүртээмжтэй. Парламентын ажилд олон нийт, түүний дотор эвлэл, холбоод, иргэний нийгмийн хөдөлгөөнийг оролцуулахыг хэлнэ.

 -Хариуцлагатай. Парламентын гишүүд сонгогчдын өмнө ажлын гүйцэтгэл, ёс зүйтэй байдлаа хариуцан тайлагнах явдал багтана.

 -Үр нөлөөтэй. Ардчиллын үнэт зүйлсийн дагуу ажлаа үр нөлөөтэй зохион байгуулах, парламентын хууль тогтоох ба хяналтын чиг үүргийг нийт хүн амын хэрэгцээнд үйлчлэх байдлаар гүйцэтгэхийг хэлдгийг хөтөлбөрт хамрагдагсдад дэлгэрэнгүй тайлбарлаж өглөө.

 Парламентын ардчиллыг бэхжүүлэхэд сэтгүүлчдийн оролцоо" хөтөлбөрийн үндсэн сургалт-I үргэлжилж байна.