Бусадтай харилцсан чатаа дэлгэвэл 1-10 сая төгрөгөөр торгоно


6-р сарын 29
9 цаг 41 минут

   Нийгмийн сүлжээ хөгжихийн хэрээр иргэд цахим орчинд өөрсдийн үзэл бодлоо чөлөөтэй илэрхийлдэг болсон. Шүүмжилж, магтаж, өөрсдийн өнцөг, үзэл санаагаа түгээж харилцан мэдээлэл солилцож байна. Ингэхдээ хэн нэгэнтэй харилцсан зурвас, хувийн чатыг эерэг, сөрөг ямар нэг байдлаар шууд л нийтэд дэлгэдэг болжээ. Ялангуяа Монголчуудын өргөн хэрэглэдэг твиттер, фэйсбүүкт хэвийн мэт үзэгдэл боллоо. Гэхдээ мэдээлэл, зурвасыг дэлгэж буй хүн ямар нэг элдэв санаа агуулаагүй байж болох ч нөгөө талаараа хүний хувийн нууцад халдаж буй үйлдэл юм. Учир нь захидал харилцааг хүний хамгийн эмзэг мэдээлэл гэж хуулиар тодорхойлчихсон.

Үндсэн хуульд тодоос тодоор бичсэн ийм заалт ч бий. Үндсэн хуулийн хоёрдугаар бүлгийн 16.13-д “Иргэний хувийн ба гэр бүл, захидал харилцааны нууц, орон байрны халдашгүй байдлыг хуулиар хамгаална” гэсэн байна.

Зөвхөн захидал харилцааны нууцыг задлахаас гадна хүний хувийн нууцад халдаж зөрчсөнтэй холбоотой олон асуудал бий. Үүнтэй холбоотой асуудлыг зохицуулахаар Хувь хүний мэдээлэл хамгаалах тухай хуулийг 2021 онд баталж өнгөрсөн оны тавдугаар сараас мөрдөж эхэлсэн. Энэ хууль урьд өмнө нь байгаагүй цоо шинэ ойлголт биш. “Хувь хүний нууцын тухай” хуулиар 1995 оноос хойш мөрдөж энэ асуудлыг зохицуулж байсан. Шинэ нь хуучнаасаа илүү өргөн агуулгыг багтааж өгснөөрөө онцлогтой. Тухайлбал, хүчингүй болсон хуульд хэрэглэгдэж байсан  хүний хувийн  мэдээллийн төрлийг шинэ хуульд хүрээг биометрик, генетик, эрүүл мэнд, захидал харилцаа, эмзэг, хөрөнгийн зэргээр өргөжүүлсэн. Эмзэг мэдээлэлд хүний үндэс, угсаа, шашин шүтлэг, итгэл үнэмшил, эрүүл мэнд, захидал харилцаа, генетик болон биометрик мэдээлэл, тоон гарын үсгийн хувийн түлхүүр, ял эдэлж байгаа болон ял эдэлсэн эсэх, бэлгийн болон хүйсийн чиг баримжаа, илэрхийлэл, бэлгийн харьцааны талаарх мэдээлэл багтана. Гэвч иргэд, олон нийтийн хуулийн талаарх мэдлэг, мэдээлэл дутмаг байгаагаас үүдэж хүний мэдээлэлд халдсан олон асуудал өнөөг хүртэл гарсаар байна. Хүний хувийн мэдээлэл хамгаалах тухай хуулийн хэрэгжилтэд ХЭҮК болон харилцаа холбооны асуудал хариуцсан төрийн захиргааны байгууллага хяналт тавих үүрэгтэй.

Хуульд зааснаар Хүний эрхийн Үндэсний Комисс “Мэдээлэл цуглуулах, боловсруулах, ашиглах, хамгаалах үйл ажиллагааны явцад энэ хуулиар хамгаалагдсан хүний эрх, эрх чөлөөнд халдсан, эсвэл халдаж болзошгүй нөхцөл бүрдүүлсэн гэж үзвэл энэ талаар ирүүлсэн гомдол, мэдээллийг хүлээн авч шалгаж, шийдвэрлэх, эсвэл өөрийн санаачилгаар шалгаж, шийдвэрлэх, уг асуудлаар холбогдох байгууллагад шаардлага, зөвлөмж хүргүүлнэ” гэжээ.

Энэ талаар ХЭҮК-оос тодруулахад “Иргэд бие биенийхээ захидал харилцааны нууцыг цахимаар задруулсан тохиолдолд хүний хувийн мэдээлэл хамгаалах тухай хуулийн дөрөвдүгээр зүйлийн 4.1.1, 4.1.12, есдүгээр зүйлийн 9.1 дэх хэсэгт заасны дагуу иргэдийн харилцсан зурвас буюу чат нь хүний эмзэг мэдээлэл, хувь хүний нууц мөн бөгөөд түүнийг зөвшөөрөлгүй задруулбал Эрүүгийн хуулийн 13.11, Зөрчлийн тухай хуулийн 6.27 дугаар зүйлийн 3-т заасан гэмт хэрэг, зөрчлийн шинжтэй байж болзошгүй гэж үзнэ. Хүний эрх зөрчигдсөн, хүний хувийн мэдээллийг хууль бусаар задруулсан тохиолдолд комиссын гишүүний шаардлага, зөвлөмж хүргүүлэх бүрэн эрхийг зөвхөн гомдолд холбогдогч нь байгууллага байх тохиолдолд хэрэгжүүлэхээр хуульчилсан.

Харин уг хуулийг зөрчсөн хувь хүний үйлдэлд Эрүүгийн хууль, эсвэл Зөрчлийн тухай хуульд заасан хариуцлага хүлээлгэхээр Хүний хувийн мэдээлэл хамгаалах тухай хуулийн 30 дугаар зүйлийн 30.2 дахь хэсэгт заасан. Иргэд хоорондын харилцааг ХЭҮК-ын тухай хуулийн 26 дугаар зүйлийн 26.1.5-д заасны дагуу цагдаагийн байгууллагад шилжүүлж, шалгуулж болно” гэв.

ХЭҮК-т захидал харилцааны нууцтай холбоотой гомдол төдийлөн их биш байгаа нь иргэдийн энэ талаарх мэдлэг дутмаг байгааг илэрхийлж буй нэг хэлбэр юм. Учир нь ХЭҮК-т үүнтэй холбоотой ганцхан гомдол иржээ. Өмчийн маргаантай хоёр иргэн захидал харилцаа задруулсан асуудлаар гомдол гаргажээ. Ингэхдээ тухайн хоёр иргэн харилцан бие биенийхээ чатыг задалсан байсан учраас цагдаагийн байгууллагад шилжүүлсэн байна. Хүний эмзэг мэдээлэлтэй холбоотой асуудлаар хуульч, судлаач Л.Галбаатар “Захидал харилцаа нь хувийн нууцад хамаардаг. Тухайн иргэн хувийн мэдээллээ хуваалцах, түгээхийг зөвшөөрөөгүй бол цахим орчинд зурвас, чатыг дэлгэх нь нууцад халдсан, хууль зөрчсөн үйлдэл болно. Хууль зөрчсөн гэж үзвэл Зөрчлийн тухай хуулиар болон ХЭҮК-т гомдол гаргах бүрэн эрхтэй. Мөн хүний эмзэг мэдээллийг задруулж нэр төр, алдар хүндэд халдсан гэж үзвэл Иргэний хуулиар ч шийдүүлэх боломжтой. Иргэд хувийн нууцаа хамгаалахдаа анхаарч өөрсдийн хэрэглэж буй аппликейшнийг зөв сонгох хэрэгтэй” гэсэн юм. Найз нөхдийн хөгжилтэй зурвас эсвэл ноцтой асуудал хөндөгдсөн эсэхээс үл хамааран захидал харилцааг задруулах нь хуулиар хориотой. Олон нийтийн сүлжээнд найз, нөхөдтэйгөө харилцсан зурвасыг дэлгэх нь хүртэл хүний эмзэг мэдээллийг задруулсанд тооцогдоно. Захидал харилцааны нууцад агуулга хамаарахгүй. Харин эцэг эх нь хүүхдийнхээ зурвасыг задруулахад энэ нь хуулийн үйлчлэх хүрээнд хамаарахгүй аж. Гэвч энэ нь хуулийн зөрчил бус ёс зүй, ёс суртахуунтай холбоотой үйлдэл болохыг мэргэжлийн хүмүүс тайлбарлалаа. Тиймээс эцэг эхчүүд хүүхдийнхээ зурвасыг олон нийтийн сүлжээнд дэлгэхдээ аюулгүй байдлыг харгалзан үзэж хувь хүний орон зайд хүндэтгэлтэй  хандах хэрэгтэй юм.

Хувь хүний нууцыг задруулсан тохиолдолд Эрүүгийн хуулиар торгох ял, эсвэл хоёр жил хүртэл хугацаагаар хорих ялаар шийтгэдэг.

Хэрэв иргэд хувийн нууцыг нь задруулсан, хүний эмзэг мэдээлэлд халдсан гэж үзвэл мэдээлэл цуглуулах, боловсруулах, ашиглах үйл ажиллагаатай холбоотой гомдлоо Хүний эрхийн үндэсний комисст гомдол гаргаж, шийдвэрийг мэдээллийн эзэн эс зөвшөөрвөл шүүхэд хандах боломжтой.

 

Эх сурвалж: Б. БЯМБАЖАРГАЛ “Зууны мэдээ” сонин


АНХААРУУЛГА: Уншигчдын бичсэн сэтгэгдэлд analiz.mn хариуцлага хүлээхгүй болно. Манай сайт ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан бөгөөд мөн IP хаяг ил гарсан тул Та сэтгэгдэл бичихдээ бусдын эрх ашгийг хүндэтгэн үзнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдлийг админ устгах эрхтэй.

Сэтгэгдэл бичих





Шинэ мэдээ

Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: 1955 оны хэлэлцээрээр байгуулсан Замын-Үүд-Эрээнээс хойш хийгдэх хил холболтын хоёр дахь төмөр зам Гашуунсухайт-Ганцмод болно2 сар 14. 18:20Эрүүл мэндийн яамны Төрийн нарийн бичгийн дарга Д.Очирбат Увс аймагт ажиллаж байна2 сар 14. 18:17Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ БНХАУ-ын Төрийн зөвлөлийн Ерөнхий сайд Ли Чянтай уулзлаа2 сар 14. 18:13Хүндэтгэх шалтгаанаар нийслэлд 48 цагаас дээш хугацаанд зорчсон орон нутгийн тээврийн хэрэгсэл 5000 төгрөгийн хураамж төлөхгүй2 сар 14. 15:44“Нээлттэй парламент” дадлагажих хөтөлбөрт хамрагдсан оюутнуудад батламж гардууллаа2 сар 14. 15:40Л.Оюун-Эрдэнэ: Ц.Элбэгдоржийн устгасан баримт бичгийг Ерөнхий сайд Ли Чян, “Чайна энержи”-ийн удирдлагууд надад өгсөн2 сар 14. 13:34Д.Амарбаясгалан: Баруун бүсийн аймгууд эдийн засгийн интеграцид нэгдсэнээр худалдаа үйлдвэрлэлийн төвлөрсөн зах зээлээ бий болгох боломжтой2 сар 14. 13:23Монгол түмний биет бус соёлын өвийг сурталчлан таниулах “Монгол” нүүдэлчин өвлийн фестиваль энэ сарын 16-нд эхэлнэ2 сар 14. 12:43ХӨСҮТ: Улсын хэмжээнд томуу, томуу төст өвчний тархалт алаг цоог дэгдэлтийн түвшинд байна2 сар 14. 12:41УИХ-ын даргын 81 дүгээр захирамжаар байгуулагдсан ажлын хэсэг Дорнод аймагт ажиллалаа2 сар 14. 11:39Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнийн БНХАУ-д хийх ажлын айлчлал эхэлж байна2 сар 14. 11:34Залилах гэмт хэрэг үйлдэж, БНСУ руу оргон зайлсан этгээдийг Монголд албадан авчирлаа2 сар 14. 11:30Зайсангийн шинэ гүүрний хөдөлгөөнийг ирэх зургаадугаар сард нээнэ2 сар 14. 9:37Мюнхений төвд болсон халдлагад 30 орчим хүн өртжээ2 сар 14. 9:32Фото сурвалжилга: "Амар байна уу 2025" үзэсгэлэн худалдаа хоёрдугаар сарын 27-ныг өдрийг хүртэл үргэлжилнэ2 сар 14. 9:28Дүүргийн эмнэлгүүдийн чадамжийг сайжруулж төв эмнэлгүүдийн төвлөрлийг сааруулна2 сар 14. 9:00УИХ-ын дарга Д.Амарбаясгалан Увс аймгийн шүүх, хуулийн байгууллагын төлөөлөлтэй уулзаж, “Хоршоологчдын зөвлөгөөн”-д оролцлоо2 сар 14. 8:56Цаг агаар: Улаанбаатарт өдөртөө 3 хэм хүйтэн2 сар 14. 8:48Баянгол дүүргийн үндэсний мөсний шагайн харвааны аваргууд өнөөдөр тодорно2 сар 13. 19:3250 ортой цэцэрлэг ашиглалтад орлоо2 сар 13. 17:50УИХ-ын даргын 101 дүгээр захирамжаар байгуулагдсан ажлын хэсэг Дархан-Уул аймагт ажиллав2 сар 13. 17:48Фото сурвалжилга: Нийслэлийн мөсний шагай сонирхогчдын аварга шалгаруулах харваа тэмцээн хоёр дахь өдрөө үргэлжилж байна2 сар 13. 17:41Автомашины улсын дугаарын тэгш, сондгой хязгаарлалт хийх, эсэх талаар санал авч байна2 сар 13. 17:38Төр-Үйлдвэрлэгчтэй хэлцэл хийж ЭМИЙН ҮНИЙГ бууруулна2 сар 13. 17:35“Цагаан алт” хөтөлбөр малын гаралтай түүхий эдийг үнэ цэнтэй болгоно2 сар 13. 17:31Т.Хасбаатар: Ардчилсан нам Их хурлаа зарлаж, шинэ намын даргаа тодруулах хэрэгтэй2 сар 13. 13:50УИХ-ын дарга Д.Амарбаясгалан: Хуулийг хоёр өөр хэрэглээтэй мэт харагдуулдаг журмуудыг цэгцэлж, хүн бүр эрх тэгш байх эрх зүйн орчныг бүрдүүлнэ2 сар 13. 13:45Хан-Уул дүүргийн 17 дугаар хороонд 960 хүүхдийн суудалтай сургууль, 18 дугаар хороонд 200 ортой цэцэрлэг барина2 сар 13. 12:48Ж.Золжаргал: Хувьцаат компаниудад технологийн болон үйл ажиллагааны шинэчлэл хэрэгтэй байна2 сар 13. 12:44ДЭМБ-аас хорт хавдартай хүүхдүүдэд хэрэглэдэг эмийг үнэ төлбөргүй нийлүүлж эхэллээ2 сар 13. 12:41
Эхлэл  Редакцын бодлого  Холбоо барих
ANALIZ.MN © 2025 он. Зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан.