Улс төрийн намын тухай хуулиар намуудад улсын төсвөөс санхүүжилт олгодог болсон. Тэгвэл тус хууль ирэх оноос хэрэгжиж эхлэх бөгөөд намуудын санхүүжилтийн мөнгийг 2025 оны төсөвт суулгасан. Намуудад санхүүжилт олгохдоо парламентад авсан суудал, нийт сонгогдчын авсан санал, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн нэр дэвшүүлсэн байдал гэх мэт шалгуур үзүүлэлтийг харгалзан үзэх бөгөөд ирэх жил долоон намд 7.4 тэрбум төгрөгийн санхүүжилт олгохоор болжээ.
Энэ санхүүжилтийг парламентад суудалтай МАН, АН, ХҮН нам, Үндэсний эвсэл, Иргэний зориг ногоон нам авахаас гадна суудал аваагүй ч 40-69 мянган сонгогчийн санал авсан Шинэ нэгдсэн эвсэл, Үнэн ба зөв нам авах юм. Тодруулбал, УИХ-ын 2024 оны сонгуулийн дараах жилд буюу 2025 оноос МАН төрөөс 2.8 тэрбум төгрөг, АН 2.1 тэрбум төгрөг, ХҮН нам 993 сая төгрөг, Үндэсний эвсэл 446 сая төгрөг, Иргэний зориг ногоон нам 455 сая төгрөг, Шинэ нэгдсэн эвсэл 312 сая төгрөг, Үнэн ба зөв нам 250 сая төгрөг гээд нийт 7.4 тэрбум төгрөгийг авахаар байна.
Санхүүжилтийг олгохдоо Сонгуулийн ерөнхий хороо хараат бус хуулийн аудитаар улс төрийн намуудыг бүхэлд нь дүгнэлт гаргуулна. Тухайн тайланг СЕХ хянаж, Үндэсний аудитын газарт хүргүүлнэ. Тус газраас СЕХ-нд тайланг ирүүлж, жил бүрийн тавдугаар сарын 15-ны дотор СЕХ-ноос улс төрийн намын тайланг УИХ-д мэдээлж, олон нийтэд танилцуулна. Үүний дараа санхүүжилт олгох юм байна.
Хуульд улс төрийн намууд санхүүгийн тайлангаа хагас болон бүтэн жилээр гаргаж өгөх ёстой. Энэ хугацаандаа тайлангаа ирүүлээгүй бол тухайн намын саналын тоогоор олгосон санхүүжилтийг олгохгүй. Мөн хоёр жил дараалан санхүүгийн тайлангаа ирүүлээгүй, таван жил тутам Удирдах зөвлөлөө хуралдуулаагүй тохиолдолд улс төрийн намуудыг идэвхгүй болгоно гэж Улс төрийн намын тухай хуульд заасан. Ингэснээр УИХ-ын сонгуульд оролцох боломжгүй болох юм.
Улс төрийн намын тухай хуульд нам, эвсэлд төрийн санхүүжилтийг 2 төрлөөр олгохоор заасан.
1. Жил бүр олгох санхүүжилт:
Хуулийн 27 дугаар зүйлийн 27.3-т “Нийт сонгогчийн нэг ба түүнээс дээш хувийн санал авсан намд төрийн санхүүжилт олгоно.”, 27.5-т “Сонгуулийн төв байгууллага энэ хуулийн 27.3-т заасан шаардлагыг хангасан намд дараах томьёогоор төрийн санхүүжилтийг жил бүр олгоно:” гэж тус тус хуульчилсан.
Н = /С1 х Т1/ + /С2 х Т2/
“Н” гэж нийт сонгогчийн нэг ба түүнээс дээш хувийн дэмжлэг авсан намд хуваарилах нийт санхүүжилтийг;
“С1” гэж Улсын Их Хурлын сонгуулиар тухайн намын авсан саналын тоог;
“С2” гэж Улсын Их Хуралд тухайн намын авсан суудлын тоог;
“Т1” гэж нэг сарын хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээний 0.5 хувьтай тэнцэх хэмжээний төгрөгийг;
“Т2” гэж нэг сарын хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээг 25 дахин нэмэгдүүлсэнтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгийг.
-
Дөрвөн жилд нэг удаа олгох санхүүжилт:
Хуулийн 27 дугаар зүйлийн 27.7-т ”Сонгуулийн төв байгууллага энэ хуулийн 27.3-т заасан шаардлагыг хангасан намд Монгол Улсын Их Хурлын сонгуулийн хууль тогтоомжид заасан нэр дэвшигчийн хүйсийн квотоос илүү нэр дэвшүүлсэн эмэгтэй улс төрчийн тоог болон хөгжлийн бэрхшээлтэй нэр дэвшигчийн тоог энэ хуулийн 27.6.5-д заасан дүнгээр үржүүлсэнтэй тэнцэх төрийн санхүүжилтийг тухайн ээлжит сонгуулийн дараагийн жил зөвхөн нэг удаа олгоно.” гэж заасан.
Мөн хуулийн 29 дүгээр зүйлийн 29.4-т зааснаар Сонгуулийн ерөнхий хороо нь нам, эвслийн санхүүгийн тайланг хянасны дараа дээрх санхүүжилтийн хэмжээг эцэслэн тогтоож, олгоно гэж заасан.
Эх сурвалж: Л.ОДОНЧИМЭГ itoim.mn
Facebook
Twitter
Youtube
Үндсэн хууль зөрчсөн санал хураалт явуулах гэж байгаа учраас гишүүд ирцэнд орохгүй байна
УИХ-ын дэд дарга Х.Булгантуяа Цэцийн гишүүн О.Мөнхсайханаас татгалзах хүсэлт гаргалаа
С.Нарангэрэл: Эх орон хэмээх хөлөг онгоцонд живэх аюул бодитой нүүрлэлээ
Цэцийн гишүүн О.Мөнхсайханаас татгалзах хүсэлтийг хүлээн авсангүй
Монголын идлэг шонхор дэлхийн хамгийн үнэтэй шувуу болов
МАН-ын даргын хагаралдаанаар ил болсон МАРТАЖ БОЛОХГҮЙ баримтууд
Санаэ Такаичи эрх баригч намын даргаар сонгогдсоны дараа Японы хувьцааны зах зээл дээд амжилт тогтоолоо
Азийн хөгжлийн банк Монголын эдийн засгийн төлөвийг буурууллаа.gif)
.gif)
Сэтгэгдэл бичих