МАН-ын Бага хурал өнгөрсөн бямба (2025.09.27) гарагт хуралдаж, УИХ-ын дарга Д.Амарбаясгаланг намын даргаар сонгосон. Д.Амарбаясгалангийн хувьд, тус намын Ерөнхий нарийн бичгийн даргаар 2016-2024 онд ажиллаж, УИХ-ын 2016, 2020, 2024 оны сонгууль болон НИТХ, орон нутгийн сонгуульд намдаа дараалан ялалт авчирч байсан. Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн 2021 оны ялалтад ч Д.Амарбаясгалан чухал үүрэг гүйцэтгэсэн. Өөрөөр хэлбэл, тэрбээр М.Энхболд, У.Хүрэлсүх, Л.Оюун-Эрдэнэ нарыг МАН-ын дарга байхад Ерөнхий нарийн бичгийн даргаар ажиллаж, МАН-ын үнэмлэхүй ялалтын түүхийг бичилцсэн. МАН-д ч, Монголын улс төрд ч хүлээн зөвшөөрөгдсөн Д.Амарбаясгалангийн эрин үе яг одоо эхэлж байна. Тэр одоо эрх баригч МАН-ын дарга. Бага хурлаар намын даргыг сонгоход хоёр ч удаагийн санал хураалтаар ялалт байгуулсан түүнд ХҮН, БНН тэргүүтэй намуудын дарга нар баяр хүргэлээ. Харин АН-ын дарга О.Цогтгэрэл баяр хүргэсэнгүй. АН сөрөг хүчин. Энэ үнэн. Гэвч өрсөлдөгч намынхаа даргаар сонгогдсон улстөрчид амжилт хүсэж, баяр хүргэх нь улс төрийн соёл гэдгийг АН-ын дарга О.Цогтгэрэл мэддэггүй бололтой. Тэрбээр МАН-ын дарга, УИХ-ын дарга Д.Амарбаясгалангийн эсрэг улс төрийн симфони тоглож эхэллээ. Хэний зараалаар юм бол! УИХ дахь АН-ын бүлгийн мэдээллийн үеэр “УИХ-ын дарга Д.Амарбаясгалантай холбоотой асуудал хуулийн байгууллагаар эцэслэн шийдвэрлэгдтэл УИХ-ын дарга чуулганы хуралдааныг удирдах ёсгүй” гэв. Тэр ч атугай “УИХ-ын дарга Д.Амарбаясгалантай холбоотой байж болзошгүй ноцтой гэмт хэргийг хуулийн байгууллага шалгаж тогтоох ёстой. МАН-ын дотоод зөрчил шийдэгдэх хүртэл 2026 оны төсвийн төслөө эргүүлэн татахыг Ерөнхий сайд Г.Занданшатараас шаардаж байна” гэж хөмсөг зангидан хоолойгоо шахаж байгаад мэдэгдлээ. Энэ шантааж биш үү, О.Цогтгэрэл дарга аа. Хуулийн байгууллага, УИХ гэдэг тусдаа. АН-ын дарга, УИХ-ын гишүүн хууль, шүүхийн байгууллагад хөндлөнгөөс нөлөөлж, улс төрийн шахалт бүхий утга агуулгатай мэдэгдэл хийх нь хууль зөрчсөн үйлдэл. Хэдхэн цагийн өмнө хийсэн сүржин мэдэгдлээрээ О.Цогтгэрэл энэ хил хязгаарыг давж, төрийн хуулийг зөрччихлөө. Тэрбээр УИХ-ын гишүүн. УИХ гэдэг ард түмний төлөөллөөс бүрдсэн хууль тогтоох дээд байгууллага. 2026 оны төсөв бол Монгол Улсын хөгжил, монголчуудын аж амьдралтай холбоотой асуудал. МАН-ын дотоод зөрчил гэдэг Тусгаар тогтнолын ордондоо ганц орой виски ууж байгаад шийдчих зүйл. Гэтэл УИХ-ын гишүүн, АН-ын дарга О.Цогтгэрэл МАН-ынхны өмнөөс тус намын дотоод зөрчилд санаа зовж, Монгол Улсын 2026 оны төсвөөр шантааж хийж байгаа нь хууль зөрчиж байгаа хэрэг биш үү. УИХ ирэх оны төсвийн төслийн эхний хэлэлцүүлгийг хийж эхэлмэгц АН-ынхан хоёр ч удаа завсарлага авсан. “АТГ-ынхан манай намын гишүүн С.Ганбаатар дээр Төрийн ордонд гүйцэтгэх ажиллагаа явууллаа. Завсарлагаа сунгая” гэж чуулганы танхимд сүржин мэдэгдэл хийсэн. АН-ын энэ мэдэгдэл худлаа болохыг АТГ-аас хэдхэн цагийн дараа няцаасан. “Манай мөрдөгчид Төрийн ордонд гүйцэтгэх ажиллагаа явуулаагүй. УИХ-ын гишүүн С.Ганбаатар яллах дүгнэлтээ гардаж авахгүй байсан учраас прокурорын мэдэгдэх хуудсыг гардуулах гэж байсан юм” гэж мэдээлсэн. Харин одоо АН-ынхан МАН-ын хагарлаар далимдуулж, төсвөөр шантааж хийж эхэллээ. УИХ-ын дарга Д.Амарбаясгалан, Ерөнхий сайд Г.Занданшатар нарыг АН-ын дарга О.Цогтгэрэл хөмсөг зангидан сүрдүүлж байна. МАН-ын дотоод зөрчилд АН-ынхан санаа тавих нь илүүц. Төсөв батлах хуулийн хугацаатай, О.Цогтгэрэл дарга аа. УИХ-ын дарга Д.Амарбаясгаланг шантаажилж, Ерөнхий сайд Г.Занданшатарыг “2026 оны төсвөө татаж ав” гэж дарамталж байгаа чинь Үндсэн хууль, УИХ-ын тухай болон Төсвийн тухай хуулийг зөрчсөн үйлдэл боллоо. УИХ-ын гишүүнийг хууль зөрчсөн үйлдэл дээр нь баривал эгүүлэн татах хуультайг АН-ын дарга О.Цогтгэрэл мэдэхгүй байх учиргүй. АН-ын бүлгийнхэнтэйгээ зэрэгцэж сууж байгаад хийсэн дээрх мэдэгдэл нь хууль зөрчсөн үйлдэл л болчихлоо доо. Энэ улс оронд МАН-ынхны зодоон гол биш, утаа, түгжрэл, эмнэлгийн хүрэлцээ, дампуурсан боловсролын тогтолцоо, ирэх өвөл ток цахилгаанаар тасалдахгүй байх зэрэг шийдлээ хүлээсэн олон асуудал байна. О.Цогтгэрэл тэргүүтэй АН-ынхан МАН-ын дарга нарт санаа зовж байхаар албан тасалгааныхаа цонхоор ард түмний амьдралыг харж, ирэх оны төсөв авлигачдын хэтэвчийг зузаатгахаар байна уу, ард иргэдийн амьдралд дэм болохоор байна уу гэдэгт анхаарчихвал сөрөг хүчний хувьд оноо авах улс төр байх биш үү. МАН-ын хагаралд дөрөөлж "аймаар" гоё улс төр хийх гэснийг чинь ойлгож байна. Харин улсын төсвөөр шантааж хийж, УИХ-ын үйл ажиллагааг гацаах санаархал чинь БОЛОХГҮЙ ШҮҮ! Улсын төсвийг ирэх арваннэгдүгээр сард буюу хуульд заасан хугацаанд баталж чадахгүй бол УИХ тарах хуультайг сана.
С.Тулга
Сэтгэгдэл бичих