Азийн хөгжлийн банкнаас Монгол Улсын эдийн засгийн төлөвийн тайланг танилцууллаа. Малын тоо толгой нэмэгдэж, Оюу толгойн гүний уурхайн үйлдвэрлэл эрчимжиж буй нь энэ оны Монголын эдийн засгийн өсөлтөд эерэг нөлөө үзүүлэхээр байна. Гэвч нүүрсний экспорт суларч, төсвийн зарцуулалт буурсан тул Азийн Хөгжлийн Банк (АХБ) эдийн засгийн өсөлтийн төсөөллөө буурууллаа.
АХБ 2025 оны 9-р сарын Азийн хөгжлийн төлөв тайландаа Монгол Улсын эдийн засаг 2025 болон 2026 онд тус тус 5.7 хувиар өснө гэж төсөөлсөн нь дөрөвдүгээр сарын төсөөлөл болох 6.6 хувь болон 5.9 хувиас буурсан байна.
БНХАУ-ын гангийн үйлдвэрлэл тарифын өсөлт, худалдааны хязгаарлалтад өртөж, улмаар 2025-2026 онд Монгол Улсын экспортын ашигт малтмал, ялангуяа коксжих нүүрсний эрэлт сул хэвээр байх төлөвтэй байна. Түүнчлэн Засгийн газар төсвийн зардлыг танах шийдвэр гаргасан нь 2025 оныг дуустал хэрэглээ болон төсвийн хөрөнгө оруулалтыг бууруулах магадлалтай байна.
“Дэлхий дахинд тодорхойгүй байдал нэмэгдэж байгаа хэдий ч Монгол Улсын эдийн засгийн өсөлт үргэлжилж байна” хэмээн АХБ-ны Монгол Улс дахь Суурин төлөөлөгч Шэннон Коулин хэлээд “Эрдэс баялгаас хараат байдал болон түүхий эдийн зах зээлийн савалгаатай холбоотой эмзэг байдлыг шийдвэрлэхэд анхаарахын зэрэгцээ өргөн хүрээ бүхий, төрөлжсөн өсөлтийг дэмжих нь улам бүр чухал болж байна" хэмээн тодотгов.
Цаг уурын таатай нөхцөл бүрдсэнээр малын тоо толгой сэргэсэн нь Монгол Улсын эдийн засаг 2025 оны эхний хагаст тогтвортой өсөхөд голлон нөлөөлсөн. Зах зээлийн нөхцөл байдал суларсны улмаас нүүрсний экспорт саарч, эдийн засгийн өсөлтөд үзүүлэх уул уурхайн салбарын хувь нэмэр буурсан. Харин эрчим хүч, барилгын салбар тэлснээр уул уурхайн бус салбаруудад өсөлт гарсан. 2025 оныг дуустал уул уурхайн бус үйлдвэрлэл болон үйлчилгээний салбар улс орны эдийн засгийн өсөлтийг дэмжих ба харин ургац хураалт буурах төлөвтэй байгаа нь хөдөө аж ахуйн сэргэлтэд сөргөөр нөлөөлж болзошгүй байна. 2026 онд үйлчилгээний салбар голлох нөлөө үзүүлснээр эдийн засгийн өсөлт 5.7 хувь байх төлөвтэй байгаа бол уул уурхайн салбар өмнөх хүлээлтээс доогуур гүйцэтгэлтэй байх магадлалтай байна.
Төрийн зохицуулалттай үнийн өсөлтийн нөлөө үргэлжилж, инфляц 2025 оны эхний хагаст төв банкны зорилтот түвшнээс дээгүүр байв. Хэрэглээний үнэ энэ онд 8.6 хувиар өсөх төлөвтэй байгаа ба хэрэглээний сагс шинэчлэгдсэнээр дөрөвдүгээр сард тооцсон 9.1 хувийн төсөөллөөс буурсан байна. Засгийн газрын шийдвэрээр үнэ тарифын өсөлтийг хойшлуулсан нь үнийн нэмэлт дарамтыг мөн дараа жил хүртэл хойшлуулахаар байна. Үүнээс үүдэн 2026 оны инфляцыг 7.2 хувь байхаар төсөөлжээ. Дотоодын хүнс, импортын барааны үнийн түвшин өсөлттэй хэвээр байна.
Урьдчилсан төлөвт нөлөөлж болзошгүй эрсдлүүд нь БНХАУ-ын гангийн үйлдвэрлэлд тавигдах хязгаарлалт нэмэгдэж, улмаар Монголын экспортын эрэлтэд сөргөөр нөлөөлөх, Оюу толгой уурхайн олборлолт удаашрах, 2025-2026 оны өвөлжилт хүндэрч, хөдөө аж ахуйн салбарын өсөлт саарах зэрэг болно.
Эх сурвалж: Ганболд БАТЖАРГАЛ itoim.mn
Сэтгэгдэл бичих