Л.Оюун-Эрдэнэ: Үндэсний баялгийн санд 495.6 тэрбум төгрөг төвлөрлөө

Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ Засгийн газраас Үндэсний баялгийн сангийн талаар баримталж буй бодлого, үйл ажиллагааны үндсэн зарчмын талаар танилцуулж, УИХ-ын нэгдсэн чуулганд үг хэллээ. Бүрэн эхээр нь хүргэж байна. “Улсын Их Хурлын дарга, эрхэм гишүүд ээ, Өнөөдөр Та бүхэнд Ерөнхий сайдын мэдээллийн цагаар дамжуулж, Монгол Улсын Засгийн газраас Үндэсний баялгийн сангийн талаар баримталж буй бодлого, үйл ажиллагааны үндсэн зарчмын талаар товч танилцуулъя. Байгалийн баялаг бол геологийн процессын олон зуун сая жилийн тасралтгүй өөрчлөлтийн үр дүнд бүрэлдэн бий болдог бөгөөд ашигт малтмалын орд урт хугацаанд үүсэх нь байгалийн дахин давтагдашгүй нэн ховор үзэгдлүүдийн нэг билээ.  Тийм ч учраас хүн төрөлхтний түүхийн үечлэл бүхэнд байгалийн баялгийн төлөөх өрсөлдөөн байсаар ирсэн.  “Аж үйлдвэрийн хувьсгал”-аас хойш нүүрс, төмөр, зэс зэрэг ашигт малтмалын хэрэгцээ эрс өссөнөөр дэлхийн геополитикийн бодлогын гол төвд гарч, XX-XXI зуунд дэлхийн стратегийн бодлогын салшгүй нэг хэсэг болон хувирсан.  Өнөөдөр зэс, газрын ховор элемент зэрэг цахим технологи, сэргээгдэх эрчим хүч, батерей, хиймэл оюун ухаан, цэргийн технологид хэрэглэгддэг ашигт малтмалууд стратегийн ач холбогдолтой болж, их гүрнүүдийн өрсөлдөөний гол талбар болж буйг бид бүхэн харж байна.  Байгалийн баялаг бүрэлдэн бий болоход олон зуун сая жилийн хугацаа ордог учраас уул уурхайн салбарыг хөгжүүлж буй бүхий л улсад нийгмийн зөвшилцөл зайлшгүй шаардлагатай болдог.  Манай улсын хөгжлийн түүчээ болсон Эрдэнэт, Оюутолгой, Тавантолгойн бүлэг орд нь одоогоос 250-300 сая жилийн өмнө үүсэн тогтсон гэж үздэг.  Монгол Улсын хувьд Орос, Бельги, Франц улсуудын хувь нийлүүлсэн “Монголор” хамтарсан нийгэмлэг 1900 оны эхэн үеэс үйл ажиллагаагаа эхлүүлж байсан түүхтэй.  Энэ цаг үеэс хойш манай улсад ашигт малтмал, геологи хайгуулын судалгаа эрчимжиж, 1924 онд Сангийн яаманд Баялгийг бадруулах хэлтэс байгуулсан нь ашигт малтмалыг төрийн бодлогоор системтэй ашиглах асуудлыг хариуцсан өнөөгийн Аж үйлдвэр, эрдэс баялгийн яамны суурь болсон юм.  Байгалийн баялгийг ашигладаг аль ч улс орны хувьд ойлголцол, зөвшилцлийн үндсэн шийдэл нь Баялгийн сан байсаар ирсэн.  Кувейтын Хөрөнгө оруулалтын Сан анх 1953 онд Лондонд байгуулагдсанаар Баялгийн сангийн орчин цагийн түүх эхэлдэг.  Дэлхийд тэргүүлэгч Норвегийн баялгийн сан 1990 онд байгуулагдсан бол өнөөдөр дэлхий дахинд 100 гаруй сан, нийтдээ 13 их наяд ам.долларын хөрөнгө удирдаж байна. Монгол Улс уул уурхайн орлогоос бүрдсэн баялгийн сан байгуулах алхам хийж, 2009 онд Хүний хөгжил сан, 2016 онд Ирээдүйн өв сан байгуулж байсан.  Монгол Улсын Үндсэн хуулийн 2019 оны нэмэлт, өөрчлөлтөөр “Байгалийн баялгийг ашиглах төрийн бодлого нь урт хугацааны хөгжлийн бодлогод тулгуурлаж, одоо ба ирээдүй үеийн иргэн бүрд эрүүл, аюулгүй орчинд амьдрах эрхийг нь баталгаажуулах, газрын хэвлийн баялгийн үр өгөөжийг Үндэсний баялгийн санд төвлөрүүлж, тэгш, шударга хүртээх, стратегийн ач холбогдол бүхий ашигт малтмалын ордыг ашиглахдаа байгалийн баялаг ард түмний мэдэлд байх зарчимд нийцүүлэн түүний үр өгөөжийн дийлэнх нь ард түмэнд ногдож байх эрх зүйн үндсийг хуулиар тогтооно” хэмээн хуульчилснаар Үндэсний баялгийн сангийн тогтолцооны эрх зүйн суурь зарчим тавигдсан гэж үзэж болно.  “Алсын хараа-2050” урт хугацааны хөгжлийн бодлогын 4 дүгээр бүлгийн 6-д заасан зорилтыг хангах хүрээнд Үндэсний баялгийн сангийн тухай хуулийг 2024 оны 4 дүгээр сарын 19-ний өдөр баталж, хүчин төгөлдөр хэрэгжиж эхэлснээс хойш яг нэг жилийн хугацаа өнгөрч байна

Багахангай-Хөшигийн хөндий чиглэлийн 102.5 км салбар төмөр замын бүтээн байгуулалтын ажил эхэллээ

Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ Багахангай-Хөшигийн хөндий чиглэлийн 102.5 км салбар төмөр замын трасстай танилцаж, бүтээн байгуулалтыг  эхлүүллээ. Засгийн газар 2025 оныг “Нийслэлийн дэд бүтцийг дэмжих жил”-ээр зарлаж, авто замын түгжрэл, агаарын бохирдол, дагуул хот байгуулах, эрчим хүчний эх үүсвэрийн дутагдлыг арилгах зэрэг томоохон төслүүдийг хэрэгжүүлж байгаагийн нэг нь энэхүү төмөр замын бүтээн байгуулалт юм. Төмөр замын бүтээн байгуулалтыг дотоодын 110 орчим аж ахуйн нэгжийн 2500 гаруй инженер, ажилтнууд 1,500 орчим техник, машин, механизм ашиглан барилга угсралтын ажлыг гүйцэтгэж, ирэх аравдугаар сараас өмнө ашиглалтад оруулахаар төлөвлөж байна

Иргэн Б.Батбилэгийн гаргасан "Нийгмийн даатгалын шимтгэлийг бууруулах асуудлаар хуулийн төсөл санаачлах тухай" нийтийн өргөдлийг 100,033 иргэн дэмжжээ

Парламентын үйл ажиллагааг ил тод, нээлттэй болгож, хууль тогтоох үйл явцад оролцох иргэд, олон нийтийн идэвх оролцоог нэмэгдүүлэх зорилгоор Улсын Их Хурлаас “D.parliament” цахим платформыг 2022 оноос нэвтрүүлээд байна.   Энэхүү платформ нь иргэд Улсын Их Хуралд өргөдөл, гомдол, хүсэлтээ илгээж, хуулийн төсөлд санал өгөх албан ёсны цахим талбар болсон. Нийтийн өргөдөл, гомдлын цахим системд 2025 оны 04 дүгээр сарын 09-15-ны өдрийн хугацаанд нийт 10 өргөдөл гаргаснаас 4 өргөдлийг хүлээн авч, 6 өргөдлийг хүлээн авахаас татгалзсан байна

УИХ-ын чуулган: Гурилын 3 үйлдвэр нийт зах зээлийнхээ 78 хувийг үйлдвэрлэж байна

УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар Гаалийн албан татвараас чөлөөлөх тухай хуулийг хүчингүй болгох тухай хуулийн төслийг хэлэлцэв. Гурил хямд идэх сонголтыг ард иргэдэд үлдээх эсэхийг энэ хуулийн төсөл эцэслэнэ

Нийгмийн бодлогын байнгын хорооны дарга Л.Энхнасан Азийн хөгжлийн банкны суурин төлөөлөгч Жэннон Коулинтай уулзав

Улсын Их Хурлын Нийгмийн бодлогын байнгын хорооны дарга Л.Энхнасан өнөөдөр (2024.04.24) Азийн хөгжлийн банкны Монгол дахь суурин төлөөлөгч, хатагтай Шэннон Коулинг урьж уулзан, эрүүл мэнд, нийгэм, боловсролын чиглэлээр тус банкны явуулж буй үйл ажиллагаа, хэтийн зорилт, төлөвлөлтийн талаар ярилцлаа. Байнгын хорооны дарга Л.Энхнасан Азийн хөгжлийн банкнаас Монгол Улсад явуулж ирсэн үйл ажиллагаа, тэр дундаа бүсчилсэн хөгжил болон цар тахлын үеийн дэмжлэг, туслалцаанд талархаж байгаагаа илэрхийлээд, Нийгмийн бодлогын байнгын хороо эрхлэх асуудлынхаа хүрээнд Гэр бүлийн тухай болон Гэр бүлийг дэмжих тухай, нийгмийн халамж, хамгаалал, тэтгэврийн бодлогыг шинэчлэх, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийг дэмжих хууль, эрх зүйн орчныг боловсронуй болгохоор ажиллаж байгаа талаар дэлгэрэнгүй танилцуулав. Мөн эмчийн хариуцлага, цусны болон эд эс, эрхтний донорын харилцаа, сургуулийн болон цахим орчны эрх зүйн зохицуулалтыг бий болгоход онцлон анхаарал хандуулж буйг дурдан, нийгмийн эрүүл мэнд, хүний хөгжлийн суурь үзүүлэлтийг сайжруулах, үүний дотор зохистой, идэвхтэй амьдралын хэвшлийг дэмжих, эрчүүд, залуучуудын эрүүл мэнд, сэтгэлзүйн бэрхшээлийг бууруулах зэрэг олон тулгамдсан асуудал шийдлээ хүлээж байгааг өгүүлсэн юм. Азийн хөгжлийн банк өнгөрсөн хугацаанд Монгол Улсын нийгмийн хамгаалал, боловсролын салбарт илүүтэй анхаарал хандуулан ажилласныг суурин төлөөлөгч Шэннон Коулин онцолж, ядуурлыг бууруулах, энэ бүлгийн иргэдийн ядуурлыг даван туулах чадавхыг нэмэгдүүлэх болон ахмад настны халамж, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжихэд үйл ажиллагаагаа чиглүүлэхээр төлөвлөж байгаагаа танилцууллаа

Д.Амарбаясгалан: Үндэсний үйлдвэрлэлээ л дэмжиж байвал бүтээгдэхүүн үнэтэй байсан ч яахав гэсэн үзлээр хандаж хэрхэвч болохгүй

УИХ-ын чуулганы өнөөдрийн  хуралдаанаар гурилын гаалийн татварыг буцааж нэмэх асуудал яригдаж байна. УИХ-ын дарга Д.Амарбаясгалан “Сүүлийн 3 жилд 212,4 тэрбум төгрөгийн хөнгөлөлттэй зээл өгсөн шүү дээ. Ахиад жил бүр 100 тэрбум төгрөгийн эргэлтийн хөрөнгийн зээл өгдөг юм байна

Д.Амарбаясгалан: Импортын гурилын татвар тэглэснээс гурилын үйлдвэрүүд дампуураад дуусаж байгаа гэж ярих нь зохисгүй

УИХ-ын нэгдсэн чуулганаар Гаалийн албан татвараас чөлөөлөх тухай хуулийг хүчингүй болсонд тооцох тухай хуулийн төслийн хэлэлцэх эсэхийг хэлэлцэж байна. Хэлэлцэж байгаа асуудалтай холбоотойгоор гишүүд асуулт асууж, хариулт авлаа. УИХ-ын гишүүн Б.Пүрэвдорж: Сонгууль дөхөж байсан учраас МАН-ынхан гурилын татварыг байхгүй болгосон

Ганцмод-Гашуунсухайтын хил холболтын төмөр замын бүтээн байгуулалтыг ирэх сарын 14-нөөс эхлүүлнэ

Зам тээврийн хөгжлийн сайд Ж.Дэлгэрсайхан: Ганцмод-Гашуунсухайтын хил холболтын төмөр замын бүтээн байгуулалтыг ирэх сарын 14-нөөс эхлүүлэхээр боллоо. Хоёр улс өөр өөрийн газар нутаг дээр барилгын ажлаа эхлүүлнэ. Тендерийг энэ сарын 30-нд нээн, сонгон шалгаруулалт явуулна

ЗГХЭГ-ын дарга Н.Учрал: Хөгжлийн Банкийг экспорт, импортын банк болгох хуулийн төслийг удахгүй УИХ-д өргөн барина

Гадаадын хөрөнгө оруулагч нарыг хамгаалах, хөрөнгө оруулалтын тогтвортой орчныг бий болгох эрх зүйн орчныг боловсронгуй болгохоор Засгийн газар ажиллаж байна. Төр түмнээс алдагдсан стратегийн орд газруудын 34-50 хувийг Үндэсний баялгийн санд эргүүлэн авч, хүн бүрд үр өгөөжийг хүртээх ажлын хэсгийг ахлан ажиллаж байна. 2007 оны тогтоолд нийтдээ 39 стратегийн орд байсан

Тайван жагсах эрхээ эдлэхдээ засаг захиргааны нэгжид бүртгүүлдэг, хариу авдаг зохицуулалтыг өөрчлөх хуулийн төсөл өргөн барьжээ

УИХ-ын Хууль зүйн байнгын хорооны өнөөдрийн хуралдаанаараа Жагсаал, цуглаан хийх эрх чөлөөний тухай хууль /Шинэчилсэн найруулга/-ийн төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн хуулийн төслүүдийг хэлэлцэх эсэх асуудлыг хэлэлцлээ. Уг хуулийн төслийг Засгийн газр 2025.01.24-ний өдөр өргөн мэдүүлсэн

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх эмгэнэл илэрхийллээ

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх Гэгээн Ширээт Улсын төрийн тэргүүн Пап Францис таалал төгссөнд эмгэнэл илэрхийллээ.  -Эрхэм хүмүүн Гэгээн Ширээт Улсын төрийн тэргүүн Пап Францис таалал төгссөнд Гэгээн Ширээт Улсын Засгийн газар болон ард түмэнд Монголын ард түмний нэрийн өмнөөс гүн эмгэнэл илэрхийлье. Гэгээн Ширээт Улсын төрийн тэргүүн Пап Францис Таны 2023 онд Монгол Улсад хийсэн төрийн айлчлал нь монгол түмний төрт ёсоо дээдлэх, эв эеийг хичээж, амар амгаланг цогцлоох, оюун санааны эрх чөлөөг дээдлэн хүндэтгэх үзэл санааг дэлхий дахинаа сурталчлан таниулж, манай хоёр орны харилцааны түүхэнд алтан үсгээр бичигдэн үлдэх онцгой чухал үйл явдал байсан билээ. "Монголын талын анир чимээгүй, амар амгаланг бид сайн ойлгож авах хэрэгтэй

Засгийн газар нийгэм, эдийн засагт өгөөжөө өгөх хувийн хэвшлийн төсөлд дэмжлэг үзүүлнэ

Монгол Улсын Ерөнхий сайдын дэргэдэх Эдийн засгийн хөгжлийн зөвлөл буюу “Economic Development Board”-ийн  IV  хуралдаан боллоо. Тус хуралдаанаар Эрчим хүчний болон Сэргээгдэх эрчим хүчний тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулахтай холбоотой хувийн хэвшлийнхнээс ирүүлсэн санал, дэлхийн эдийн засагт үүсээд буй нөхцөл байдлын эсрэг авах арга хэмжээний талаарх танилцуулга зэргийг сонсож, хэлэлцүүлэг өрнүүлсэн юм. Тэргүүн Шадар сайд Л.Гантөмөр дэлхийн эдийн засгийн өнөөгийн нөхцөл байдал, манай улсад үүсэж буй эрсдэлийн талаар зөвлөлийн гишүүдэд мэдээлэл өглөө