Монгол Улсын Их Хурлын дарга Дашзэгвийн Амарбаясгалан өнөөдөр (2025.09.05) Бүгд Найрамдах Казахстан Улсын Ерөнхийлөгч Касым Жомарт Токаевт бараалхав. Уулзалтын эхэнд, Ерөнхийлөгч К.Токаев, Монгол Улсын Их Хурлын даргын түвшинд 22 жилийн дараа хэрэгжиж буй энэхүү айлчлал хоёр орны харилцааг шинэ шатанд гаргахад чухал ач холбогдолтойг тэмдэглэв. Тэрбээр Монгол Улс бол Ази тив дэх найдвартай, чухал түнш бөгөөд бидний уламжлал, соёл, оюун санааны нийтлэг үнэт зүйлс нь стратегийн түншлэлийн бат бөх суурь болж байна хэмээн тодотголоо
Арав дахь жилдээ зохион байгуулагдаж буй Дорнын эдийн засгийн чуулга уулзалт энэ жил “Алс Дорнод-Энх тайван, хөгжил цэцэглэлтийн төлөөх хамтын ажиллагаа” сэдвийн хүрээнд болж байна. Улс орнуудын төр, засгийн газрын тэргүүн, гишүүд, улстөрчид, бизнес эрхлэгч, олон улсын байгууллагын төлөөлөгчид Владивосток хотод цуглан, харилцан ашигтай хамтын ажиллагааг хөгжүүлэх, хөрөнгө оруулалт татах, технологийн төслүүдийг хэрэгжүүлэх, гарааны бизнесийг эхлүүлэх зэрэг шинэ боломжийг энэ үеэр эрэлхийлдэг юм. Монгол Улсын Ерөнхий сайд Г.Занданшатар өргөтгөсөн хуралдаанд хэлсэн үгэндээ “Алс Дорнодын бүс нутаг дахь худалдаа, эдийн засгийн харилцааг өргөжүүлэн тэлэх, дэлхийн улс орнууд, тэр дундаа Зүүн болон Зүүн Өмнөд Азийн улс орнуудтай хийж буй худалдаа, хөрөнгө оруулалтыг өргөжүүлэх сонирхол бидэнд бий
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүхийн урилгаар Австралийн Холбооны Улсын Амбан захирагч /төрийн тэргүүн/ Саманта Мостин төрийн айлчлал хийж байна. Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх, Амбан захирагч Саманта Мостин нар албан ёсны уулзалтын үр дүнгийн талаар хэвлэл мэдээллийн байгууллагуудын төлөөлөлд мэдээлэл өглөө. Монгол Улс, Австралийн Холбооны Улс ойрын хугацаанд харилцааны түвшнийг шат ахиулж “Иж бүрэн түншлэл”-д хүргэнэ. МОНГОЛ УЛСЫН ЕРӨНХИЙЛӨГЧ УХНААГИЙН ХҮРЭЛСҮХ: Эрхэм хүндэт Амбан захирагч аа, Энд хүрэлцэн ирсэн хэвлэлийн төлөөлөгчид өө, Австрали анд нөхдөө, Та бүхэнд энэ өдрийн мэндийг хүргэе. Австралийн Холбооны Улсын Амбан захирагч, Эрхэм хүндэт Саманта Мостин Та Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн урилгаар өнө эртний түүхт, мөнх хөх тэнгэрийн орон манай сайхан улсад төрийн айлчлал хийж байгаад чин сэтгэлийн талархал илэрхийлье. Амбан захирагч Билл Хэйдений 1994 онд Монгол Улсад хийсэн албан ёсны айлчлалаас хойш 30 гаруй жилийн дараа болж байгаа энэ төрийн айлчлал нь харилцаа, хамтын ажиллагааны түүхэнд нэгэн шинэ хуудсыг нээсэн онцгой ач холбогдолтой, түүхэн айлчлал болж байгааг онцлон тэмдэглэж байна. Австрали Улс нь Монгол Улсын гуравдагч хөрш, Энэтхэг, Номхон далайн бүс нутаг дахь дотнын түнш, ардчилал, зах зээлийн эдийн засгийн шилжилтийн үед манай улсыг тууштай дэмжиж ирсэн хөгжлийн түнш юм. Ардчилал, эрх чөлөө, хүний эрх, хууль дээдлэх ёс зэрэг нийтлэг үнэт зүйлсэд тулгуурласан Монгол, Австралийн харилцаа, хамтын ажиллагаа нь манай хоёр орны хооронд 1972 онд дипломат харилцаа тогтоосноос хойш тогтвортой хөгжиж, эдүгээ улс төр, батлан хамгаалах, эдийн засаг, уул уурхай, боловсрол, соёл зэрэг салбарт өргөжин тэлсээр байна. Эрхэм хүндэт Амбан захирагч Тантай хийсэн албан ёсны уулзалтаар манай хоёр орны хагас зуун жилийн түүхэн харилцаа, хамтын ажиллагааны ололт, амжилтыг дүгнэн хэлэлцэж, хэтийн төлөв, цар хүрээ, тэргүүлэх чиглэлүүдээ тодорхойлсноос гадна харилцааны түвшнийг шат ахиулан “Иж бүрэн түншлэл”-д хүргэж байгаадаа баяртай байна. Бид улс орны хөгжил дэвшил, эдийн засгийн үр өгөөж, хөрөнгө оруулалтыг нэмэгдүүлэхэд чиглэсэн харилцан ашигтай томоохон төсөл, хөтөлбөр хамтран хэрэгжүүлэх талаар дэлгэрэнгүй ярилцаж, санал бодлоо солилцлоо. Хоёр улсын харилцаа, хамтын ажиллагааны бэлгэ тэмдэг болсон “Оюу Толгой” төсөл, “Австрали-Монголын эрдэс баялгийн салбарын хамтын ажиллагааны хөтөлбөр” нь Монголын уул уурхайн эрх зүйн орчин, бодлого, зохицуулалтын тогтолцоог боловсронгуй болгох, бизнесийн үйл ажиллагааг улам өргөжүүлэн хөгжүүлэх, хүний нөөцийг чадавхжуулахад үнэтэй хувь нэмэр оруулж байгааг тэмдэглэхэд таатай байна. Манай хоёр улс бэлчээрийн болон фермийн мал аж ахуй эрхэлдгийн хувьд уур амьсгалын өөрчлөлт, цөлжилт, хөрсний доройтол, хүнсний хангамж, аюулгүй байдал зэрэг дэлхий нийтэд тулгарч буй сорилтыг даван туулж, шийдвэрлэх нь бидний нийтлэг зорилт гэдэгт санал нэгдлээ. Бэлчээрийн менежментийг сайжруулах, тогтвортой мал аж ахуйг хөгжүүлэх чиглэлээр Австралийн Олон улсын хөдөө аж ахуйн судалгааны төвтэй дахин хөтөлбөр хэрэгжүүлэхээр болсныг дуулгахад таатай байна. Иргэд хоорондын хэлхээ холбоо жилээс жилд батжин бэхжиж, харилцан солилцоо улам нэмэгдэж буйтай холбогдуулан иргэдийн зорчих нөхцөлийг хөнгөвчлөх зорилгоор Засгийн газар хооронд “Агаарын харилцааны хэлэлцээр” байгуулахаар тохиролцсон билээ. Энэ хэлэлцээрийн хүрээнд Монгол, Австралийн хооронд шууд нислэг үйлдэж эхэлснээр аялал жуулчлал, бизнесийн хамтын ажиллагааг өргөжүүлэн хөгжүүлэхэд үнэтэй хувь нэмэр оруулах юм. Австрали Улсад сурч, ажиллаж, амьдарч буй 20 гаруй мянган монгол иргэн хоёр орны найрамдалт харилцаа, хоёр ард түмний найрамдал нөхөрлөлийн гүүр болж байгааг онцлон тэмдэглэе. Монгол иргэдийн хууль ёсны эрх ашгийг хамгаалж, нийгмийн хамгаалал, хөдөлмөрийн баталгааг хангах зорилгоор Монгол, Австралийн Засгийн газар “Нийгмийн хамгааллын хэлэлцээр” байгуулах яриа хэлэлцээ идэвхтэй өрнүүлж байгааг тэмдэглэн хэлэхэд таатай байна. Австралийн Засгийн газрын тэтгэлэгт хөтөлбөр болон “Илгээлт-2100” хөтөлбөрийн хүрээнд олон зуун монгол залуус Австралийн тэргүүлэх их сургуулиудад суралцаж, хоёр орны хөгжлийн гүүр болж байна. Австралийн Засгийн газраас хэрэгжүүлж буй тэтгэлэгт хөтөлбөр нь манай улсын хөгжил дэвшилд үнэтэй хувь нэмэр оруулж, чадварлаг боловсон хүчнийг бэлтгэхэд дэмжлэг үзүүлж байгаад бид бүхэн баяртай байдаг. Цаашид Австралид суралцах монгол залуусын тоог нэмэгдүүлэх нь харилцаа, хамтын ажиллагааг улам өргөжүүлэн хөгжүүлэхэд чухал үүрэг гүйцэтгэнэ гэдэгт итгэл дүүрэн байна. Цаашид Австралийн Засгийн газрын тэтгэлэг болон Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн санаачилсан “Илгээлт-2100” хөтөлбөрийг уялдуулж, боловсролын салбар дахь хамтын ажиллагааг улам гүнзгийрүүлэн хөгжүүлэх чиглэлээр хамтран ажиллахаар тохиролцлоо. Монгол Улс англи хэлийг үндсэн гадаад хэл болгон баталсантай холбогдуулан Австралийн сайн дурын багш нарыг Монгол Улсад ажиллуулах, салбарын мэргэжилтнүүдийн англи хэлний чадавхыг дээшлүүлэх богино, дунд хугацааны сургалт зохион байгуулах чиглэлээр хамтран ажиллахаар боллоо. Хоёр улсын ард иргэдийн харилцан ойлголцол, харилцан итгэлцлийг бататган бэхжүүлж, сэтгэл зүрхээрээ холбогдох чухал гүүр бол соёл, урлаг, спортын хамтын ажиллагаа билээ. Иймээс хоёр орны ард түмний зан заншил, соёл, өв уламжлалыг харилцан сурталчлах зорилгоор соёлын солилцоог идэвхжүүлж, Соёлын өдрүүд, урлагийн тоглолт, үзэсгэлэн зэрэг арга хэмжээг харилцан тогтмол зохион байгуулж байхаар боллоо. Манай хоёр улс НҮБ болон олон улсын бусад байгууллагуудын хүрээнд бие биеэ харилцан дэмжиж, идэвхтэй хамтран ажиллаж ирсэн бөгөөд бүс нутаг, олон улсын тавцан дахь хамтын ажиллагаагаа улам бүр гүнзгийрүүлэн хөгжүүлэхийн төлөө байгаагаа харилцан нотоллоо. Монгол Улс Тогтвортой хөгжлийн зорилтыг ханган хэрэгжүүлэх хүрээнд “Тэрбум мод” үндэсний хөдөлгөөн, “Хүнсний хангамж, аюулгүй байдал”, “Эрүүл монгол хүн” үндэсний хөтөлбөрийг хэрэгжүүлж байна. Дэлхийн уур амьсгалын өөрчлөлт, цөлжилт, шороон шуургатай тэмцэх, ой, усны нөөцийг нэмэгдүүлэх зорилгоор тэрбумаар тоологдох мод тарьж, ургуулан хамгаалах зорилготой “Тэрбум мод” үндэсний хөдөлгөөний хүрээнд “Ногоон тив” хэмээн нэрлэгддэг Австрали Улстай технологи дамжуулах, мэргэжилтнүүдийг чадавхжуулах, сургах чиглэлээр хамтран ажиллахаар ярилцлаа. Монгол Улс гуравдагч хөршийн бодлогынхоо хүрээнд Энэтхэг, Номхон далайн бүс нутаг дахь чухал түнш Австрали Улстай харилцан ашигтай, тогтвортой хамтын ажиллагааг гүнзгийрүүлэн хөгжүүлэхийг гадаад бодлогынхоо тэргүүлэх чиглэлийн нэг хэмээн тууштай баримталж ирсэн бөгөөд энэ зарчмаа цаашид ч баримтална гэдгийг тэмдэглэе. Энэхүү айлчлалаар бидний хэлэлцэж, тохиролцсон ажлууд Монгол, Австралийн хөгжил цэцэглэлт, ард түмнүүд хоорондын найрамдал нөхөрлөл, сайн сайхны төлөө биеллээ олж, харилцаа, хамтын ажиллагаа улам бүр өргөжин хөгжинө гэдэгт итгэл төгс байна. Манай хоёр орны ард түмний найрамдал, нөхөрлөл үеийн үед батжин бэхжиж, Монгол, Австралийн харилцаа, хамтын ажиллагаа өнө мөнхөд цэцэглэн хөгжих болтугай. Эрхэм хүндэт Амбан захирагч Таныг өнө эртний түүхт, эртний нүүдэлчдийн төрт ёсны гал голомт, мөнх хөх тэнгэрийн орон манай сайхан улсад тавтай морилохыг хүсье. Анхаарал хандуулсанд баярлалаа. АВСТРАЛИЙН ХОЛБООНЫ УЛСЫН АМБАН ЗАХИРАГЧ САМАНТА МОСТИН: Өглөөний мэнд, Эрхэм хүндэт Ерөнхийлөгч өө, Хэвлэлийн төлөөлөгчид өө, Монгол Улсад айлчлах нэн хүндтэй завшаан тохиосонд баяртай байна. Халуун дотноор хүлээн авсан Монгол Улсын Ерөнхийлөгч, Эрхэмсэг ноён У.Хүрэлсүх Танд баярлалаа
Монгол Улсын Их Хурлын дарга Д.Амарбаясгалан Бүгд Найрамдах Казахстан Улсад хийж байгаа албан айлчлалынхаа хүрээнд (2025.09.04) тус улсын Цахим хөгжил, инновац, сансрын аж үйлдвэрийн яамны харьяа Цахим засаглалыг дэмжих төвтэй танилцлаа. Цахим засаглалын үзүүлэлтээр дэлхийд 24 дүгээрт эрэмбэлэгддэг Казахстан улсын энэхүү төв нь төрийн удирдлагын цахим шилжилтэд мэргэжил, арга зүй, эрдэм шинжилгээ, зохион байгуулалтын дэмжлэг үзүүлж, GovTech технологи боловсруулах, нэвтрүүлэх, дижитал төслүүдийн уялдааг хангах, төрийн байгууллагуудын болон төрийн үйлчилгээний ил тод байдал, чанарыг дээшлүүлэх чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулдаг. Манай улсын тэргүүлэх чиглэлд харилцаа холбоо, мэдээллийн технологийн салбарын хөгжил чухал ач холбогдолтой төдийгүй төрийн үйл ажиллагааг цахимжуулах ажил үе шаттай үргэлжилж байгааг УИХ-ын дарга Д.Амарбаясгалан тодотгож, парламентын зүгээс холбогдох хуулиудад нэмэлт, өөрчлөлт оруулж, цахим шилжилтийг эрх зүйн орчноор дэмжихэд анхаарч ирсэн гэв. Түүнчлэн хиймэл оюунд суурилсан үсрэнгүй шилжилтээс хоцрохгүй байх нь олон улсын өмнө тулгарсан сорилт болж буйг дурдлаа. Мөн айлчлалын баг бүрэлдэхүүн Казахстан Улсын Гадаад харилцааны яамны Хөрөнгө оруулалтын хороо, “Казах Инвест” компанийн үйл ажиллагаатай танилцсан юм
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүхийн урилгаар Австралийн Холбооны Улсын Амбан захирагч Саманта Мостин нөхөр Симеон Бэкэттийн хамт 2025 оны 9 дүгээр сарын 04-09-ний өдрүүдэд төрийн айлчлал хийж байна. Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх гэргий Л.Болорцэцэгийн хамт Австралийн Холбооны Улсын Амбан захирагч Саманта Мостин, нөхөр Симеон Бэкэтт нарыг жанжин Д.Сүхбаатарын талбайд албан ёсоор угтан авлаа. Төрийн хүндэт харуулын захирагч айлтгал өргөсний дараа хөгжимд хоёр улсын Төрийн дуулал эгшиглэв. Монгол Улсын Ерөнхийлөгч гэргий болон хүндэт зочдын хамт Төрийн ёслолын цэргийн цагаан туганд мэхийн ёсолсны дараа Амбан захирагч Саманта Мостин Төрийн хүндэт харуулын цэргүүдтэй мэндчилэв. Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх, Амбан захирагч Саманта Мостин нар угтах ёслолд хүрэлцэн ирсэн албаны хүмүүс болон Монгол Улсад суугаа Дипломат төлөөлөгчийн газрын тэргүүн, Олон улсын байгууллагын төлөөлөгчидтэй мэндчилж, Их эзэн Чингис хааны хөшөөнд хүндэтгэл үзүүллээ. Дараа нь Амбан захирагч Саманта Мостин Төрийн ордны Хүндэт зочны дэвтэрт гарын үсэг зурлаа. Айлчлалын хүрээнд Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх, Амбан захирагч Саманта Мостин нар албан уулзалт хийж, улс төр, худалдаа, хөрөнгө оруулалт, боловсрол, хөдөө аж ахуй зэрэг боломжит салбарт өргөжүүлэх, иргэд хоорондын хэлхээ холбоог бэхжүүлэх, олон улс, бүс нутгийн тавцан дахь хамтын ажиллагааг гүнзгийрүүлэх талаар санал солилцоно. Амбан захирагч Саманта Мостин “Оюу толгой” төсөл, “Эмэгтэйчүүдийн уур амьсгалын өөрчлөлтийг даван туулах чадавхыг бэхжүүлэх хөтөлбөр”, Налайхын Политехникийн коллеж зэрэг хоёр улсын хамтран хэрэгжүүлж байгаа төсөл, хөтөлбөрийн хэрэгжилттэй танилцах юм. Манай хоёр улс 1972 онд дипломат харилцаа тогтоосон бөгөөд 2007 оноос “Өргөтгөсөн түншлэл”-ийн харилцаа хөгжүүлж байна. 1994 онд буюу 31 жилийн өмнө Австралийн Холбооны Улсын Амбан захирагч Билл Хэйден манай улсад, 1997 онд Ерөнхийлөгч П.Очирбат тус улсад айлчилж байсан түүхтэй. Австралиас Монгол Улсад оруулсан шууд хөрөнгө оруулалтын хэмжээ 680 сая ав.доллар
Монгол Улсын Ерөнхий сайд Г.Занданшатар ОХУ-ын Владивосток хотноо болж буй Дорнын эдийн засгийн X чуулга уулзалтад оролцож байна. Чуулга уулзалтын хүрээнд Ерөнхий сайд Г.Занданшатар ОХУ-ын Ерөнхийлөгч В.В.Путинд бараалхав. Ерөнхийлөгч В.В.Путин Ерөнхий сайд Г.Занданшатарт урилга хүлээн авч Дорнын эдийн засгийн чуулга уулзалтад хүрэлцэн ирж оролцож буйд талархал илэрхийлээд, хоёр талын харилцаа нь өнө эртний түүхтэйгээс гадна ОХУ-ын хувьд Монгол Улс нь Ази Номхон далайн бүс нутаг дахь стратегийн чухал түнш болохыг онцлов. Ерөнхийлөгч В.В.Путин энэ сарын 2-ны өдөр Бээжин хотноо Орос, Монгол, Хятадын тэргүүн нарын ээлжит уулзалт амжилттай болж, ОХУ-аас Монгол Улсын газар нутгаар дамжуулан БНХАУ-д байгалийн хий нийлүүлэх хоолой барих төслийг хэрэгжүүлэх тохиролцоонд хүрсэн гэлээ
Монгол Улсын Их Хурлын дарга Дашзэгвийн Амарбаясгалан тэргүүтэй төлөөлөгчид Бүгд Найрамдах Казахстан Улсад айлчилж байна. Айлчлалын эхний өдөр манай улсын төлөөллийг (2025.09.04) Казахстан Улсын Парламентын Мажилисийн дарга Ерлан Кошанов Мажилисийн ордны өмнө хүндэтгэн угтан авч, улмаар хоёр улсын парламентын удирдлагууд албан ёсны хэлэлцээ хийлээ. Тус улсын парламентын даргын зүгээс Монгол, Казахстан улс хооронд олон жилийн найрсаг харилцаа бэхжин тогтож, сүүлийн жилүүдэд олон салбарт эрчимжиж байгааг тодотгоод, Монгол Улсын Их Хурлын дарга 22 жилийн дараа албан айлчлал хийж буйд талархал илэрхийлэв
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүхийн урилгаар Австралийн Холбооны Улсын Амбан захирагч Саманта Мостин 2025 оны 09 дүгээр сарын 04-09-ний өдрүүдэд төрийн айлчлал хийхээр хүрэлцэн ирлээ. Амбан захирагч Саманта Мостин болон нөхөр Симеон Бэкэтт нарыг “Чингис хаан” олон улсын нисэх онгоцны буудалд Гадаад харилцааны сайд Б.Батцэцэг, Австралийн Холбооны Улсаас Монгол Улсад суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд Лео Зенг нар угтан авлаа. Австралийн Холбооны Улсын Амбан захирагч 31 жилийн дараа айлчилж байгаа бөгөөд манай улсын Энэтхэг, Номхон Далайн бүс нутаг дахь чухал түнш, гуравдагч хөрш Австралитай хөгжүүлж буй харилцаа, хамтын ажиллагааг өргөжүүлэн бэхжүүлэхэд чухал ач холбогдолтой юм. Айлчлалын хүрээнд Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх, Амбан захирагч Саманта Мостин нар албан уулзалт хийж, харилцааг шат ахиулан “Иж бүрэн түншлэл”-ийн түвшинд хүргэх тохиролцоог баталгаажуулах хүрээнд улс төр, худалдаа, хөрөнгө оруулалт, боловсрол, хөдөө аж ахуй зэрэг боломжит салбарт өргөжүүлэх, иргэд хоорондын хэлхээ холбоог бэхжүүлэх, олон улс, бүс нутгийн тавцан дахь хамтын ажиллагааг гүнзгийрүүлэх талаар санал солилцоно. Амбан захирагч Саманта Мостин айлчлалынхаа үеэр манай улсад хэрэгжиж байгаа Австралийн төсөл, хөтөлбөрүүдийн хэрэгжилттэй танилцаж, бизнес эрхлэгчдийн төлөөлөлтэй уулзах юм. Монгол Улс, Австралийн Холбооны Улс 1972 оны 09 дүгээр сарын 15-ны өдөр дипломат харилцаа тогтоосон
Эрх баригч хүчинд улс төрийн уур амьсгал халж байна. Хэдийгээр "Л.Оюун-Эрдэнэ МАН-ын даргын тамгаа Г.Занданшатарт гардуулна" гэх ерөнхий мэдээлэл байгаа ч Л.Оюун-Эрдэнэ Д.Сумъяабазарыг генсек, "1-ийн А"-ийнхнаа Удирдах зөвлөлд оруулах тохироог "ах нар"-тайгаа хийх гээд бүтэлгүйтэж байгаа гэх мэдээлэл бий